حئيران خانيم

شئعرلر- Şe'rlər

يكشنبه، 25 آبان، 1382
دکتر میر علي اکبر آل نبی

در کنار زنان قهرمان آذربايجان چون نگار همرزم کوراوغلو ـ هاجر هم رزم قاچاق نبی ـ کلدانيه هم رزم بابک ـ زينب پاشا قهرمان مشروطيت ـ فاطمه بنت نعيمی رهبر قيام خونين حروفيان تبريز وده ها قهرمان ديگر اديبان و شاعران بزرگی از زنان بودند که خدمات ارزنده ای به ادبيات مشرق زمين نمودند از جمله پروين اعتصامی٫ خورشيد بانو ناتوان٫ پسته شکار قيزی٫ مهستی گنجوی و...... که مجال بحث همه اين مفاخر ميسر نخواهد بود و ای کاش باشند دوستانی که در خصوص قهرمانان شير زن ترک صفحه ای جداگانه باز کنند. امروز بهانه صحبت شاعره ترکی است از تبار کنگرلو از دنبلی های آذربايجان. اين شاعره دختر کريم خان که از افراد صاحب نام تبريز بود ميباشد که بعدها به نخجوان مهاجرت کردند.

حيران خانم مدتها در شهرهای نخجوان٫ اورميه و بخصوص خوی زندگی کرده است. زمان حيات ايشان معاصر فتحعلی شاه قاجار ميباشد. دحيران خانم عمری پر برکت داشتند و در طول حيات خود زمان سه پادشاه قاجار را درک کرده اند. حيران خانيم نامزذش را در خلال جنگ های خانمان برانداز ايران و روس از دست ميدهد و تا آخر عمر دردمندانه چشم به راه بازگشت او ميماند و تن به ازدواج مجدد نميدهد. حيران خانم تسلط ويژه ای به زبانهای ترکی و فارسی داشته است و در طول هشتاد سال عمر خود موفق به خلق آثار بديعی شده است که از نظر کيفيت در حد آثار نوابغ شعرا است.

بويون سرو-ى سهی٬ زولفون موعنبر
جمالين يوسف-ى کنعانه بنزه ر

قاشين عاشيقلرين قصدينه گويا
خم اولموش تيغ-ى سر افشانه بنزه ر

آچاندا گؤزلرين آلير بو جانی
ياتاندا فتنه-يى دؤورانه بنزه ر

باخاندا نازيله تير-ى نيگاهين
کؤنولده خنجر-ى بوررانه بنزه ر

ديلين بولبول٫ ساچين سونبول٫ اوزون گول
کج اولموش کیپرييين پئيکانه بنزه ر

مه-ى روخسارين ائی حور-ى بئهئشتی
گولوستاندا گول-ى خندانه بنزه ر

ووروب باد-ى صبا زولفون داغيتميش
گول اوزده دسته-يى رئيحانه بنزه ر

لب-ى لعل-ى شفابخشين عزيزيم
بئعئينه چئشمه-يى حئيوانه بنزه ر

خالين هيندو صيفت کونج-ى لبينده
اوتورموش تخت آرا سولطانه بنزه ر

سنين کويوندا عاشيقلار فغانی
چمنده بولبول-ى خوشخانه بنزه ر

گؤزوم ياشی فراقيندان اؤزومه
سراسر لؤلؤ-يى غلطانه بنزه ر

اگر چه عاشيقين چوخدور ولئيکن
اينانما هئچ بيری حئيرانه بنزه ر
--------------------------------------------------------------------------------
صبريم كسيليب

بير نامه يازديم باد-ى صبا ياره يئتيرسين
شرح-ى غمي اول بوت-ى خونخاره يئتيرسين

هيجران المي سالدي آياقدان من-ى زاري
دارو-يي ووصالين من-ى بيچاره يئتيرسين

صبريم كسيليب، يار منيم جانيمي آلسين
يا شاد ائله سين وصل ايله ديلداره يئتيرسين

دونياده و عوقباده گؤروم مطلبه يئتسين
هر كس مني اول يار-ى وفاداره يئتيرسين

بير يول وئرين ائي مئحنت-ى هيجران كي پياميم
تا باد-ى صبا اول گول-ى گولزاره يئتيرسين

يوز حسرتيله بو ديل-ى هيجرانه گيريفتار
عزم ائتدي اؤزون اول گول-ى بيخاره يئتيرسين

گل تاري اوچون بونجا سيتم ائيله مه ايظهار
قوي ياره اؤزون بو ديل-ى آواره يئتيرسين

بىكس ليييمه رحم ائيله سين خاليق-ى بيچون
حئيران´ي او شهبازه ديگرباره يئتيرسين

گؤنده رن:webmaster@gajil.20m.com

يوسف کنعانه گلير
--------------------------------------------------------------------------------

غئيبدن يئتدي بيزه موژده کي جانانه گلير
نازنين زولف-ى پريشانه چکيب شانه گلير
عيززت-و شؤوکت ايله اول بوت-ى فرزانه گلير
قيل تماشا گؤزوم اول سرو-ى خورامانه گلير
تؤکمه يه عاشيقىنين قانيني مردانه گلير

اولدو ماييل يئنه بير آفت-ى دؤورانه کؤنول
آز قاليب شؤعله چکيب عئشق اودونا يانه کؤنول
جان فدا ائيله گيله ن اول شه-ى مردانه کؤنول
باخيبان سئير ائله اول مه-ى تابانه کؤنول
قيل تماشا گؤزوم اول مئهر-ى ديرخشانه گلير

ائيله دي ماه-ى روخي عاشيقيني ياد گئنه
اولدو ويرانه کؤنول موژده دن آباد گئنه
ديل اولوب غوصصه-و غمدن بوگون آزاد گئنه
باده-يي وصل-ى روخ-ى يار ايله ديلشاد گئنه
مئي-ى وحدتدن اولوب گؤر نئجه مستانه گلير

روز-ى اوول کي گؤزوم اول مه-ى تابانه باخيب
گؤزونون ياشي ايله ديجله لر عوممانه آخيب
اشکيمين دانه سي گردنينه عوقده ساليب
قددي خجلت اودونا سرو-ى خورامانه ياخيب
اوزو صد طعنه ويريب يوسيف-ى کنعانه گلير

گول-ى بيخار آچيليب گولشن-ى جان ايچره بوگون
روح تک جيلوه ائدير مولک-ى روان ايچره بوگون
يوخ اونون تک داها بير شاه٬ جهان ايچره بوگون
عدل-ى کسراني قيليب کسر شهان ايچره بوگون
شؤوکتي وئردي شيکست تخت-ى سوليمانه گلير

ائي خوش اول دم کي شهيم عاشيقيني ياد قيلا
لوطف ايله رحم قيليب صئيديني آزاد قيلا
مولک-ي ايسلامي ترححوم ايله آباد قيلا
دوشمني خار ائديب دوستلاريني شاد قيلا
تا ذليل ائله يه کوففاري موسلمانه گلير

گؤنده رن:webmaster@gajil.20m.com

رسوا-يى جهان
--------------------------------------------------------------------------------

ائي سيتمگر مني روسوا-يي جهان ائيله ميسه ن
گؤزومون ياشيني چون ديجله روان ائيله ميسه ن

همنيشين ائيله ميسه ن دوشمني ائي مايه-يي ناز
رشگدن جانيم آليب، باغريمي قان ائيله ميسه ن

گون كيمي عاريضيوه زولف-ى چليپاني ساليب
گونو گؤر ابر-ى سييه آلتدا نهان ائيله ميسه ن

نازيله، عيشوه ايله، سئير ائله ييب گولزاري
گؤسته ريب مؤعجيزه سن٬ سرو-ى روان ائيله ميسه ن

بير جانيم وارايدي ائي شوخ كي آلدين او زامان
اؤزگه جان داهي بو بيكسده گومان ائيله ميسه ن

قاشلارين تيغ-ى سيتم آلميش اله، كيرپييين اوخ
اؤلدوروبسه ن مني ناحق يئره قان ائيله ميسه ن

نه اوچون ائي شوخ نيقابين گؤتوروبسه ن اوزدن
رو-يي خورشيدوشي خلقه عيان ائيله ميسه ن

آلميسان عقليمي سردن منيم ائي آفت-ى جان
قدديمي مئحنت-ى هيجرينده كمان ائيله ميسه ن

هوس-ى وصليويله ائي مه٬ من-ى حئيران´ ي
باشي يئرده، گؤزو يولدا نيگران ائيله ميسه ن

گؤنده رن:webmaster@gajil.20m.com

مهپاره قاييتسين

يارب ، كرم ائت، اول بوت-ى مهياره قاييتسين
بير رحم ائله سين بو ديل-ي بيماره، قاييتسين

بو ديل كي، اونا منزيل ايدي، اولدو خارابا
عزم ائتسه اگر يار ، دامي هارا قاييتسين؟

شانه شانه چكيبن چين ائله، سال اوزه زولفون
قوللاب كيمي اوجداري روخساره قاييتسين

مورغ-ى ديل-ى زاريم يئنه آواره قاليپدير
زولفون خمين آچ، تا كي بو آواره قاييتسين

گل رحم ائله قوي عاشيقي بير ياره يئتيشسين
عرضين ائله سين اول بوت-ى خونخاره قاييتسين

چون كؤوكب-ى بختيم يئتيشيپ نحس مقاما
بير امر ائله تا ثابيت-و سيياره قاييتسين

عهد ائت، ائده سه ن جانيووي سن صيدق ايله قوربان
حئيران، يار اگر بير ده بو گولزاره قاييتسين